Archeolodzy dokonali wyjątkowego odkrycia w zachodniej części stanowiska archeologicznego Muzeum Galijsko-Rzymskiego w departamencie Rodan w departamencie Isère podczas kampanii wykopaliskowej przeprowadzonej tego lata: monumentalnego mauzoleum, które mogło być poświęcone nieznanej dotąd postaci o wielkim znaczeniu.
Podczas wykopalisk archeologicznych przeprowadzonych tego lata na stanowisku archeologicznym Muzeum Galoromańskiego Departamentu Rodanu, w dzisiejszym Isère (około 30 kilometrów od Lyonu), archeolodzy odkryli wielkie mauzoleum, a także kompleks trzech tabernae (sklepów), które zdaniem badaczy dostarczą wielu informacji na temat funkcjonowania drobnego handlu w tej starożytnej rzymskiej osadzie.
Dzięki unikalnej typologii i doskonałemu stanowi zachowania, struktura grobowca o okrągłym planie i średnicy około piętnastu metrów, która według szacunków mogła mieć pierwotnie ponad sześć metrów wysokości, była widoczna z daleka dla wszystkich zbliżających się do rzymskiej kolonii Vienne (obecna Isère) od strony rzeki Rodan. Ze względu na swoje wymiary grobowiec mógł należeć do ważnej postaci z połowy I wieku.
Według archeolog i dyrektora naukowego stanowisk archeologicznych muzeum, Giulii Ciucci, „jego projekt nie jest przypadkowy ani typowy. Jest to wyjątkowe znalezisko, ponieważ spośród osiemnastu mauzoleów typu tumularnego odkrytych do tej pory na terytorium Francji, jest to jedyne, które zachowało część swojej pierwotnej wysokości, a co ważniejsze, jest jedynym, które wyraźnie naśladuje strukturę Mauzoleum Augusta w Rzymie”.
Wyjątkowy mauzoleum
Fakt ten stanowi dla archeologa klucz do interpretacji znaczenia, jakie zmarły mógł mieć w swojej społeczności. „Jest to osoba, która nawet po śmierci musiała pozostać obecna w świecie żywych. Wszystko wskazuje na to, że był to członek arystokratycznej elity, pełniący ważną rolę polityczną i mający bezpośrednie powiązania z władzą cesarską” – zauważa Ciucci.
Według badaczy wybór modelu architektonicznego tak nasyconego symboliką, jak mauzoleum samego Augusta w Rzymie, nie był czymś dostępnym dla każdego. Był to przejaw statusu, władzy i lojalności wobec dynastii rządzącej w Rzymie, dynastii julijsko-klaudyjskiej, która w momencie budowy grobowca, za rządów Klaudiusza lub Nerona, rozszerzyła swoje wpływy na całą Galię.
Archeolog Giulia Ciucci udziela mediom wyjaśnień na temat wykopalisk prowadzonych w starożytnej Vienne.
Ale kim była tajemnicza postać, która zasłużyła na tak okazały pomnik pogrzebowy? Do dziś archeolodzy nie znają odpowiedzi na to pytanie. Giulia Ciucci zapowiedziała, że wykopaliska potrwają przez sezony 2026 i 2027, ponieważ, jak sama powiedziała, „przygoda dopiero się rozpoczęła”.
Oprócz tego ważnego odkrycia, podczas prac ujawniono również pozostałości trzech tabernae (które uległy zniszczeniu w wyniku pożaru, co pomogło zachować elementy organiczne i drewniane narzędzia znajdujące się w ich wnętrzu), datowanych na I i II wiek, które były częścią znacznie większego budynku handlowego, zlokalizowanego w latach 1989-1990. W przestrzeni tej mieściło się co najmniej osiem sklepów, a otwierała ją portykowa konstrukcja chroniąca potencjalnych klientów przed warunkami atmosferycznymi.
Członkowie zespołu archeologów podczas prezentacji dla mediów prac wykopaliskowych w Vienne.
Dzięki skrupulatnym pracom archeologicznym naukowcy byli w stanie określić działalność tych lokali. Wydaje się, że dwa ze sklepów były pralniami (fullonicae), w których pracownicy zajmowali się praniem i obróbką tkanin wełnianych.
W trzecim lokalu zachował się piec, który według naukowców mógł służyć do produkcji szkła lub być może do celów kulinarnych. Dzięki doskonałemu stanowi zachowania tej tabernae udało się odzyskać naczynia, amfory, ceramikę, spiżarnię, igły, a nawet tabliczkę do pisania.
„To odkrycie daje niezwykle dokładny obraz codziennego życia gospodarczego miasta. Dobrze znamy handel dalekosiężny w tym okresie, ale teraz będziemy mogli znacznie lepiej zrozumieć handel lokalny. Rzadko mamy okazję znaleźć przedmioty wystarczająco dobrze zachowane, aby móc tak dogłębnie je zbadać” – podsumowuje kierownik wykopalisk, archeolog Benjamin Clément.
